مقدمات شست و شو :
غبار روبی و غبار گیری:
غبار به صورت ترکیباتی از ریز گردها،دوده ،کربن،پوست و… در هوا وجود دارد که به سادگی وارد تار و پود فرشها میشوند.این ذرات به صورت لایه ای بسیار نازک روی سطح و داخل پرزهای فرش نفوذ میکند.و در بلند مدت به این دلیل که رطوبت را جذب میکنند به صورت لکه روی سطح فرش نمایان میشوند که حتی موجب پوسیدگی فرش نیز میگردند.غبار و خاک در درون فرش مکان مناسبی جهت زندگی حشراتی مثل بید می باشد که می توانند الیاف پشم را جویده و از بین ببرند . بنابراین غبارگیری فرش از اهمیت بالایی برخوردار است. بهترین وسایل برای از بین بردن گرد و خاک و تمیز نمودن فرش ها جاروی دستی و معمولی(جاروهای رشتی و مشابه آن ها) می باشد . برای استفاده از این جاروها به این دلیل که زمان بیشتری نیاز است و به همین دلیل خسته کنده میباشند.بنابر این جهت دوام فرش توصیه میشود که هر چند روز یک بار از جارو برقی با دور کم استفاده نمایید.
اما لازم به تذکر است که هرگز از جاروهای برقی با برسهای چرخنده استفاده نکنید.زیار چرخش برس ها باعث شکستن و پوسیدگی الیاف و حتی ممکن است موجب کنده شدن گره ها از فرش شود.و هرگز اطراف فرش را ک ریشه ای قالی تشکیل کیدهند جارو برقی نکشید زیرا قدرت مکنده گی جارو برقی باعث سست و کنده شدن ریشه ها میگردد.
پشنهاد می شود چند هفته یک بار پشت فرشها با جاروی معمولی یا جارو برقی غبار روبی گردد که این عمل گردو خاک انباشته شده زیر فرش را از بین برده و از پوسیدگی فرش جلوکیری میکند.هنگام غبارگیری قالی و قالیچه ها هیچ گاه مانند پتو و ملافه روزانه آنها را تکان ندهید و از پنجره و بالکن آویزان نکنید . زیرا این عمل به صورت روزانه سبب شل شدن تدریجی گره ها و کنده شدن آنها از جسم فرش می شود ( شدت خسارت بیشتر در محیط جانبی فرش رخ میدهد) و درضمن آویزان کردن قالی و قالیچه ها علاوه براین که آن ها را در معرض نزولات آسمانی قرار می دهد باعث رنگ پریدگی فرشها نیز میگردد.
قیل از شست وشو باید فرش را به خوبی غبار گیری کرد تا ذرات و غبار موجود در فرش از لابه لای فرش خارج گردد.اگر این کار به درستی انجام نشود ذرات گردوغبار هنگام شستشو با آب ترکیب شده و تشکیل لایه ای شبیه گل در انتهای پرز فرش می دهند که پس از مدتی باعث پوسیدگی زودرس فرش می شود.در این صورت با کوچکترین ضربه های ناگهانی و یا با تا کردن فرش جهت حمل و نقل احتمال پاره شدن و ترکیدگی فرش بسیار قوی است.
روشهای غبار گیری :
قبل از شست وشو غبارگیری به شیوه های مختلف انجام میشود:
قالیشویی پارسیان همیشه در کنارشماست.
الف: دستی (معمولی): در این حالت عمل غبار گیری به چند رروش انجام میشود :
۱- فرش را به پشت روی زمین پهن کرده و با چوب به آرامی به پشت آن بزنید ، سپس فرش را کنار زده و گردوخاک و سایر موادی که بر روی زمین ریخته شده جمع آوری کنید.و روی فرش را جارو بکشید.
۲- فرش را از پشت بر روی یک شبکه ی توری فلزی که در ارتفاع مناسبی از زمین قراردارد پهن کرده و با چوب یا وسیله ی دیگری به پشت آن بزنید . در این حالت تمام ذرات گردوغبار از فرش خارج شده و چون بین فرش و زمین فضای وجود دارد ذرات گردوغبار دوباره به داخل فرش نفوذ نمیکند .
۳- چهار نفر هر یک گوشه ای از فرش را گرفته و به ترتیب ضربه ای موجی شکل را به فرش وارد نمایید و به این ترتیب فرش از چهارطرف تکان داده شده و آلودگیهای آن خارج می گردد.
۴- روش دیگر اینکه فرش را محکم به زمین یا سطح سفتی کوبیده تا غبار آن خارج شود.البته این عمل از جمله اعمال نادرست و بدترین نوع غبارگیری فرش است. زیرا احتمال هر نوع آسیبی وجود دارد و ممکن است باعث گسسته شدن تار و پود فرش از هم شود.
تذکر: ضربات چوب نباید به نحوی باشد که به بافت فرش لطمه وارد کند و موجب شکستگی یا پاره شدن فرش گردد.
نکته: اگر فرش کهنه و قدیمی باشد یا دارای قسمتهای رفو شده باشد ، هرگونه غبارگیری دستی که همراه با ضربات شدید و ناگهانی باشد باعث وارد شدن آسیب های جبران ناپذیر به فرش می گردد .
• بهترین روش در مورد فرشهای جوان و نو بافت این است که فرش را از یک ارتفاع مناسب آویزان کرده و با چوب به آهستگی و از پشت به آن ضربه زد .و در مورد فرشهای قدیمی بهتر است که با استفاده از بررسهای نرم عمل غبار روبی را انجام داد . سپس با جاروهای برقی ذرات گردوغبار را از درون پرز فرش بیرون کشید.
● خشک کردن فرش
فرش هایی که در خانه شسته می شوند باید در شرایط خاصی خشک شوند تا آسیب کمتری به آنها وارد شود. توصیه های زیر از طرف قالیشویی پارسیان می تواند راهنمای شما باشد:
اگر شستن فرش ها، جزو برنامه های فصلی شماست، داربست های چهارپایه ای شکل مخصوصی تهیه کنید تا بتوانید فرش ها را روی پشت بام یا در حیاط و نور ملایم آفتاب پهن کنید. با این روش، هوا در اطراف فرش به طور کامل جریان پیدا می کند و به خوبی خشک می شود.
فرش های شسته شده را هیچ وقت آویزان نکنید. پهن کردن فرش ها در زیر نور تند و سوزنده آفتاب نیز آسیب هایی جدی به بافت و الیاف آن وارد می کند.
برای خشک کردن فرش، به هیچ وجه از حرارت مستقیم وسایل حرارتی مانند بخاری، شومینه و رادیاتور استفاده نکنید چون به فرش صدمه می رساند.
اگر تنها بخشی از فرش شما خیس شده است، برای خشک کردن آن از یک اسفنج، حوله یا پارچه پنبه ای استفاده کنید و با آن آب را جمع کنید و سپس قسمت مرطوب را در مقابل آفتاب ملایم قرار دهید یا به وسیله حرارت ملایم سشوار دستی از پشت و روی فرش خشک کنید.
تمیز کردن فرش ها در خانه با استفاده از شامپوی مخصوص فرش نیز ممکن می شود.
