مقدمات شست و شو :
غبار روبی و غبار گیری:
غبار به صورت ترکیباتی از ریز گردها،دوده ،کربن،پوست و… در هوا وجود دارد که به سادگی وارد تار و پود فرشها میشوند.این ذرات به صورت لایه ای بسیار نازک روی سطح و داخل پرزهای فرش نفوذ میکند.و در بلند مدت به این دلیل که رطوبت را جذب میکنند به صورت لکه روی سطح فرش نمایان میشوند که حتی موجب پوسیدگی فرش نیز میگردند.غبار و خاك در درون فرش مكان مناسبي جهت زندگي حشراتی مثل بيد می باشد كه مي توانند الياف پشم را جویده و از بين ببرند . بنابراين غبارگيري فرش از اهمیت بالایی برخوردار است. بهترين وسایل براي از بین بردن گرد و خاك و تميز نمودن فرش ها جاروی دستي و معمولي(جاروهاي رشتي و مشابه آن ها) مي باشد . برای استفاده از این جاروها به این دلیل که زمان بیشتری نیاز است و به همین دلیل خسته کنده میباشند.بنابر این جهت دوام فرش توصیه میشود که هر چند روز یک بار از جارو برقی با دور کم استفاده نمایید.
اما لازم به تذکر است که هرگز از جاروهای برقی با برسهای چرخنده استفاده نکنید.زیار چرخش برس ها باعث شکستن و پوسیدگی الیاف و حتی ممکن است موجب کنده شدن گره ها از فرش شود.و هرگز اطراف فرش را ک ریشه ای قالی تشکیل کیدهند جارو برقی نکشید زیرا قدرت مکنده گی جارو برقی باعث سست و کنده شدن ریشه ها میگردد.
پشنهاد می شود چند هفته یک بار پشت فرشها با جاروی معمولی یا جارو برقی غبار روبی گردد که این عمل گردو خاک انباشته شده زیر فرش را از بین برده و از پوسیدگی فرش جلوکیری میکند.هنگام غبارگيري قالي و قاليچه ها هيچ گاه مانند پتو و ملافه روزانه آنها را تكان ندهید و از پنجره و بالكن آويزان نكنيد . زیرا این عمل به صورت روزانه سبب شل شدن تدريجي گره ها و كنده شدن آنها از جسم فرش مي شود ( شدت خسارت بيشتر در محيط جانبي فرش رخ میدهد) و درضمن آويزان كردن قالي و قاليچه ها علاوه براین كه آن ها را در معرض نزولات آسماني قرار مي دهد باعث رنگ پریدگی فرشها نیز میگردد.
قیل از شست وشو باید فرش را به خوبی غبار گیری کرد تا ذرات و غبار موجود در فرش از لابه لای فرش خارج گردد.اگر این کار به درستی انجام نشود ذرات گردوغبار هنگام شستشو با آب تركيب شده و تشكيل لايه اي شبيه گل در انتهاي پرز فرش مي دهند كه پس از مدتي باعث پوسيدگي زودرس فرش مي شود.در اين صورت با كوچكترين ضربه هاي ناگهاني و یا با تا کردن فرش جهت حمل و نقل احتمال پاره شدن و ترکیدگی فرش بسیار قوی است.
روشهای غبار گیری :
قبل از شست وشو غبارگيري به شیوه های مختلف انجام میشود:
قالیشویی پارسیان همیشه در کنارشماست.
الف: دستی (معمولی): در اين حالت عمل غبار گیری به چند رروش انجام میشود :
۱- فرش را به پشت روي زمين پهن كرده و با چوب به آرامی به پشت آن بزنید ، سپس فرش را كنار زده و گردوخاك و ساير موادي كه بر روي زمين ريخته شده جمع آوری کنید.و روي فرش را جارو بکشید.
۲- فرش را از پشت بر روي يك شبكه ي توري فلزي كه در ارتفاع مناسبي از زمين قراردارد پهن کرده و با چوب یا وسيله ي ديگري به پشت آن بزنید . در اين حالت تمام ذرات گردوغبار از فرش خارج شده و چون بين فرش و زمين فضاي وجود دارد ذرات گردوغبار دوباره به داخل فرش نفوذ نمیکند .
۳- چهار نفر هر يك گوشه اي از فرش را گرفته و به ترتيب ضربه اي موجي شكل را به فرش وارد نمایید و به اين ترتيب فرش از چهارطرف تكان داده شده و آلودگيهاي آن خارج مي گردد.
۴- روش دیگر اینکه فرش را محكم به زمين يا سطح سفتي کوبیده تا غبار آن خارج شود.البته این عمل از جمله اعمال نادرست و بدترين نوع غبارگيري فرش است. زيرا احتمال هر نوع آسيبي وجود دارد و ممکن است باعث گسسته شدن تار و پود فرش از هم شود.
تذکر: ضربات چوب نبايد به نحوي باشد كه به بافت فرش لطمه وارد کند و موجب شکستگی یا پاره شدن فرش گردد.
نکته: اگر فرش كهنه و قديمي باشد يا داراي قسمتهاي رفو شده باشد ، هرگونه غبارگيري دستي كه همراه با ضربات شديد و ناگهاني باشد باعث وارد شدن آسيب هاي جبران ناپذير به فرش مي گردد .
• بهترين روش در مورد فرشهاي جوان و نو بافت این است كه فرش را از يك ارتفاع مناسب آويزان کرده و با چوب به آهستگي و از پشت به آن ضربه زد .و در مورد فرشهاي قديمي بهتر است كه با استفاده از بررسهاي نرم عمل غبار روبی را انجام داد . سپس با جاروهاي برقي ذرات گردوغبار را از درون پرز فرش بيرون كشيد.
● خشک کردن فرش
فرش هایی که در خانه شسته می شوند باید در شرایط خاصی خشک شوند تا آسیب کمتری به آنها وارد شود. توصیه های زیر از طرف قالیشویی پارسیان می تواند راهنمای شما باشد:
اگر شستن فرش ها، جزو برنامه های فصلی شماست، داربست های چهارپایه ای شکل مخصوصی تهیه کنید تا بتوانید فرش ها را روی پشت بام یا در حیاط و نور ملایم آفتاب پهن کنید. با این روش، هوا در اطراف فرش به طور کامل جریان پیدا می کند و به خوبی خشک می شود.
فرش های شسته شده را هیچ وقت آویزان نکنید. پهن کردن فرش ها در زیر نور تند و سوزنده آفتاب نیز آسیب هایی جدی به بافت و الیاف آن وارد می کند.
برای خشک کردن فرش، به هیچ وجه از حرارت مستقیم وسایل حرارتی مانند بخاری، شومینه و رادیاتور استفاده نکنید چون به فرش صدمه می رساند.
اگر تنها بخشی از فرش شما خیس شده است، برای خشک کردن آن از یک اسفنج، حوله یا پارچه پنبه ای استفاده کنید و با آن آب را جمع کنید و سپس قسمت مرطوب را در مقابل آفتاب ملایم قرار دهید یا به وسیله حرارت ملایم سشوار دستی از پشت و روی فرش خشک کنید.
تمیز کردن فرش ها در خانه با استفاده از شامپوی مخصوص فرش نیز ممکن می شود.
